W środowisku biegowym istnieją dwa tematy, które mocno dzielą sportowców. Oba związane ze sprzętem. Głównym tematem jest tytułowy wybór butów do biegania. Każdy biegacz, który trenuje od kilku tygodni lub dłużej, już ma swoją ulubioną markę i modele. To samo dotyczy zegarka sportowego, którego wybór często budzi w biegaczach rozmaite emocje. Ale dziś przyjrzymy się podstawowemu ekwipunkowi, czyli butom. Zakładając, że wybieramy pierwsze profesjonalne buty do biegania i nie dysponujemy rozległą wiedzą w tym temacie, na co powinniśmy uważać? Często może się zdarzyć, że o tym samym modelu biegowym jedni wyrażą się pochlebnie, ponieważ uwielbiają te buty, a inni uszczypliwie, bo coś im kiedyś nie siedziało. Buty obcierały i był problem. Co powinniśmy wziąć pod uwagę, gdy poszukujemy pierwszych butów biegowych?
Dygresja we wstępie ma na celu od razu zwrócenie uwagi na ważny podczas wyboru butów do biegania aspekt. Każdy z nas jest inny. Każdy z nas lubi biegać w innych butach do biegania. To oznacza, że nie dla wszystkich but doskonały w opinii jednych biegaczy będzie najlepszy. Buty do biegania należy wybrać, patrząc na własne potrzeby. Jednym z kluczowych elementów, który wpływa na komfort i efektywność biegu, są profesjonalne buty do biegania. Dlatego tak ważny jest ich prawidłowy wybór.
Rozmiar butów
Wybierając profesjonalne buty do biegania, ważne jest, aby znaleźć odpowiedni rozmiar. Niezależnie od tego, czy jesteśmy początkującym biegaczem, czy doświadczonym zawodnikiem, źle dopasowane buty mogą powodować dyskomfort i prowadzić do urazów. Pamiętaj, że wielkość stopy może się zmieniać w ciągu dnia i w różnych warunkach (np. podczas dłuższego biegu), dlatego zawsze mierz buty do biegania pod koniec dnia. Wtedy, gdy stopa jest zmęczona i opuchnięta po całym dniu chodzenia. Taka też będzie na koniec każdego biegu, więc należy to uwzględnić, robiąc przymiarki.
Należy wybrać taki rozmiar butów do biegania, który zapewni nam odstęp wynoszący 0,5–1 cm między dużym palcem a czubkiem buta. Ta wolna przestrzeń zostanie zagospodarowana w trakcie biegu, gdy mięśnie stopy podczas biegu będą puchnąć ze zmęczenia. Wolna przestrzeń pozwoli uchronić nas m.in. przed utratą paznokci, powstawaniem pęcherzy i odcisków, nadmiernym kurczeniem palców, co powoduje nienaturalny ruch. Buty do biegania w żadnym miejscu nie powinny uciskać naszej kończyny, dlatego warto zwrócić uwagę również na szerokość buta.
Rodzaj stopy, czyli pronacja, nadmierna pronacja i supinacja
Posiadanie wiedzy na temat typu swojej stopy jest kluczowe, gdyż różne modele butów do biegania są zaprojektowane z myślą o różnych kształtach stóp. Myśląc o pronacji mówimy o ruchu stopy w stawie skokowym do wewnątrz, który obserwujemy podczas całej biomechaniki stopy. Najlepiej, aby ten ruch był jak najbardziej naturalny, bez żadnych mocnych odchyleń do środka bądź na zewnątrz. Wtedy możemy powiedzieć, że mamy do czynienia ze stopą neutralną. Sytuacja się komplikuje, kiedy zauważymy, że pronacja jest mocno pogłębiona, stopa mocno ucieka do środka, co oznacza, że mamy nadpronację. W tym przypadku łuk stopy jest mocno obniżony, dochodzi do nadwyrężenia mięśni stabilizujących stopę, mogą nastąpić kontuzje stawu skokowego, stopy oraz kolan. Osoby z nadpronacją potrzebują wtedy butów ze stabilizacją.
Zjawiskiem odwrotnym do nadpronacji jest supinacja. W tym przypadku łuk stopy jest bardzo wysoki. Podczas fazy lądowania pięta mocniej uderza w podłoże pod większym kątem po zewnętrznej stronie. Dla takich osób rekomendowane są buty dla stopy neutralnej. O pronacji, nadmiernej pronacji i supinacji doczytasz więcej tutaj, w specjalnym wywiadzie z ekspertem.
Przeznaczenie butów do biegania
Bieganie może odbywać się na różnych nawierzchniach – asfalcie, szutrze, leśnych ścieżkach czy bieżni tartanowej. Dlatego ważne jest, aby wybrać profesjonalne buty do biegania dostosowane do konkretnej nawierzchni, na której chcemy biegać. Istnieją buty przeznaczone do biegania po twardej nawierzchni oraz buty trailowe, idealne do biegania po nierównym terenie. Buty do biegania na twardej nawierzchni, takiej jak asfalt czy kostka, mają rozbudowane technologie amortyzujące. Najczęściej buty do biegania po asfalcie łączą miękkość i dużą wygodę podczas lądowania z odczuwalną stabilizacją, odpowiadającą za bezpieczeństwo w trakcie ruchu.
Modele trailowe, a więc buty do biegania przeznaczone na nierówne nawierzchnie wyróżniają się bardziej zaawansowanymi technologiami chroniącymi stopę biegacza. Bieżnik butów trailowych jest mocno rozbudowany i często jego kosteczki wgryzają się w podłoże, oferując odpowiednie wsparcie i pewność każdego kroku.
Dystans, jaki zamierzamy pokonywać na treningach, także ma znaczenie. Buty do sprintu różnią się od tych przeznaczonych na długie dystanse. Podsumowując temat wyboru odpowiednich butów do biegania ze względu na przeznaczenie, warto wziąć pod uwagę nie tylko na jakiej nawierzchni zamierzamy trenować, ale także ile będziemy potrzebować amortyzacji.
Ile par butów do biegania kupić
Liczba par butów do biegania, jakie warto posiadać, zależy od intensywności i częstotliwości treningów. Zazwyczaj zaleca się posiadanie co najmniej dwóch par butów do biegania – jednej do treningów na twardym podłożu, a drugiej do biegania na nierównych nawierzchniach (model trailowy). Warto wziąć pod uwagę także to, że jeżeli biegamy wyłącznie na twardych nawierzchniach, także przydadzą się nam dwie pary butów.
Rotacja butów pozwoli im dłużej zachować swoje właściwości, a także zmniejszy ryzyko urazów wynikających z monotonnego obciążenia stóp. W takim przypadku warto wybrać jeden model z bardzo dużą amortyzacją, do długich treningów, a drugi – mniej amortyzowany, do szybszych treningów. Pamiętaj, że jeśli po kilku miesiącach regularnych treningów w twojej szafie będzie kilka lub kilkanaście modeli butów do biegania, będzie to całkowicie zrozumiałe i naturalne. U każdego biegacza miejsce w szafie kurczy się z uwagi na nowe pary kupowane co jakiś czas.
Podsumowanie
Wybór profesjonalnych butów do biegania to kluczowy krok w podróży ku lepszej kondycji fizycznej i zdrowszemu życiu. Skupienie się na odpowiednim rozmiarze stopy, typie stopy oraz dostosowaniu butów do rodzaju nawierzchni i planowanego dystansu gwarantuje wyjątkowy komfort trenowania i maksymalną wydajność podczas treningów. Pamiętaj, że buty do biegania są nie tylko narzędziem, ale także partnerem, który pomoże osiągnąć cele biegowe w sposób bezpieczny i przyjemny.
